Αρχή | |
| • | Η καλή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται. άρεσε σε 51 |
| • | Μην καμαρώνεις στην αρχή προτού ιδείς το τέλος. άρεσε σε 50 |
| • | Το φαΐ και το χέσιμο ώσπου ν’ αρχίσουν θέλει. άρεσε σε 29 |
| • | Κάθε αρχή και δύσκολη. άρεσε σε 29 |
| • | Η πρώτη μπουκιά είναι τρουβελιά. άρεσε σε 14 |
Ολοκλήρωση | |
| • | Μην καμαρώνεις στην αρχή προτού ιδείς το τέλος. άρεσε σε 50 |
| • | Φάγαμε το βόδι κι αφήσαμε την ουρά του. άρεσε σε 17 |
| • | Τον βουτηχτή μην τον κοιτάζεις στο βούτημα αλλά στο έβγαλμα. άρεσε σε 8 |
| • | Αφού έκαμες την εκκλησιά, κάμε και τ’ άγιο βήμα. δηλαδή, αφού έκανες την καλή πράξη, ολοκλήρωσέ την άρεσε σε 6 |
| • | Αν δε γεμίσει το σακί πώς θα το πεις γεμάτο; για ατελώς εκπληρούμενες συμφωνίες άρεσε σε 6 |
| • | Ποια πίτα γένηκε και δεν εφουρνίστκε; |
Αναζήτηση | |
| • | Όποιος χτυπάει του ανοίγουνε κι όποιος γυρεύει βρίσκει. άρεσε σε 75 |
| • | Θα το βρει η στραβή τ’ αρνί της. δηλαδή, τα πράγματα –εν τέλει– θα τακτοποιηθούν άρεσε σε 47 |
| • | Ψάχνει ψύλλους στ’ άχυρα. άρεσε σε 29 |
| • | Θα το βρει η τάβλα το καρφί της. δηλαδή, τα πράγματα –εν τέλει– θα τακτοποιηθούν άρεσε σε 22 |
| • | Καβάλα στο γάιδαρο και τον γάιδαρο γύρευε. άρεσε σε 15 |
| • | Βασιλικός στην πόρτα μας κι εμείς τονε ζητούμε. άρεσε σε 12 |
| • | Ο ξένος και ο ποταμός τον τόπο τους γυρεύουν. άρεσε σε 7 |
| • | Στραβός βελόνι εγύρευε μέσα στην αχυρώνα. άρεσε σε 5 |
| • | Ό,τι γυρεύει η νεροχελώνα, στο νερό τα βρίσκει όλα. |
Ταχύτητα | |
| • | Το γοργόν και χάριν έχει. άρεσε σε 16 |
| • | Το κακό μαντάτο έρχεται τρεχάτο. άρεσε σε 9 |
Αποφάσεις | |
| • | Η νύχτα βγάνει επίσκοπο, η αυγή μητροπολίτη. επί νυχτερινών διαβουλεύσεων και για επικείμενες αλλαγές σε υψηλές θέσεις άρεσε σε 25 |
Πρωτοβουλία | |
| • | Μη φυτρώνεις εκεί που δεν σε σπέρνουν. άρεσε σε 23 |
| • | Ο μπροστινός γίνεται του πισινού γεφύρι. άρεσε σε 9 |
Δράση | |
| • | Σε χύτρα που βράζει, μύγες δεν πηγαίνουν. άρεσε σε 8 |
Θεραπεία | |
| • | Δίνει ο Θεός την πληγή, δίνει και το βοτάνι. άρεσε σε 25 |
| • | Στον άρρωστο το γιατρικό, στον πονεμένο ο λόγος. άρεσε σε 21 |
| • | Δεν είναι για τον γιατρό, είναι για τον παπά. για προβληματικές καταστάσεις που δεν είναι δυνατόν πλέον να διορθωθούν άρεσε σε 17 |
| • | Απου πονεί πάει στον γιατρόν τζιαι απού διψά πάει στην βρύσιν. άρεσε σε 10 |
Ορμητικότητα | |
| • | Στη βράση κολλάει το σίδερο. άρεσε σε 85 |
| • | Βαστάτε Τούρκοι τ’ άλογα. άρεσε σε 72 |
| • | Βγήκε ο γέρος στο κλωτσάτο κι η γριά στο κοπελάτο. για ασυνήθιστα έντονες δραστηριότητες γερόντων και μη άρεσε σε 20 |
| • | Κώλος που δεν κρατιέται ρεζίλεμα θέλει. άρεσε σε 8 |
Κίνηση | |
| • | Το πολύ το πηγαινέλα την τρελαίνει την κοπέλα. άρεσε σε 25 |
Πράξη | |
| • | Ό,τι πράξεις, θα εισπράξεις. άρεσε σε 36 |
| • | Θα πηδήξω τάτα, θα σε δω παιδάκι μου. δηλαδή, να δούμε τι μπορείς να κάνεις, ανεξάρτητα από το τι λες άρεσε σε 12 |
| • | Σαν σ’ αρέσει η φάβα, σπείρε και κάνα λαθούρι. άρεσε σε 5 |
| • | Τι το λες και δεν το κάνεις, την υπόληψή σου χάνεις. |
Υπαιτιότητα | |
| • | Θέλω ν’ αγιάσω κι ο διάβολος δεν μ’ αφήνει. για όσους μένουν αδιόρθωτοι βρίσκοντας δικαιολογίες άρεσε σε 53 |
| • | Η θάλασσα είναι γαλανή μα ο αγέρας τη μαυρίζει. άρεσε σε 48 |
| • | Ό,τι παθαίνει το κορμί, το φταίει το κεφάλι. άρεσε σε 34 |
| • | Όπως έστρωσες, έτσι θα κοιμηθείς. άρεσε σε 23 |
| • | Στ’ αδράχτι μόνο δεν είν’ το φταίξιμο, αλλά και στο σφοντίλι και στο νέσιμο. άρεσε σε 8 |
| • | Όλα τα στραβά καρβέλια η νύφη μας τα κάνει. άρεσε σε 6 |
| • | Ποιος κλάνει; Ρώτα τον Γιάννη. άρεσε σε 5 |
| • | Φταίει ο γάιδαρος και δέρνουν το σαμάρι. |
Χρησιμότητα | |
| • | Χώρια τα στέρφα από τα γαλάρια. επί διακρίσεων των χρησίμων από τα άχρηστα· «στέρφα» είναι τα στείρα και «γαλάρια» τα γαλακτοφόρα πρόβατα άρεσε σε 42 |
| • | Κάθε δεντράκι με τον ίσκιο του. δηλαδή, κάθε πράγμα ή άνθρωπος με την αξία του και τη χρησιμότητα του άρεσε σε 20 |
| • | Ο μύλος νερό θέλει, ευχές δεν θέλει. άρεσε σε 20 |
| • | Όσο λείπει ο αφέντης κανένα δεν νοιάζει, μα όσο λείπει ο γάιδαρος, ούλοι βαρυγκωμάνε. άρεσε σε 9 |
| • | Πούλα τ’ άλογό σου και κράτα το γάιδαρό σου. |
Προσπάθεια & Κόπος | |
| • | Θέλει κόπο το ραπάνι, κάθε τόπος δεν το κάνει. άρεσε σε 25 |
| • | Η σφίξη βγάνει το λάδι. δηλαδή, η σκληρή προσπάθεια είναι που φέρνει αποτελέσματα άρεσε σε 19 |
| • | Αν δεν βρέξεις κώλο, ψάρια δεν τρως. άρεσε σε 14 |
| • | Θέρος–τρύγος–πόλεμος [στασιό δεν περιμένουν]. (το θέρος και ο τρύγος είναι εξίσου σημαντικές δραστηριότητες με τον πόλεμο και απαιτούν την ίδια κινητοποίηση και πυρετώδη συμμετοχή της κοινότητας) άρεσε σε 11 |
| • | Για να το φας το μύγδαλο, πρέπει και να το σπάσεις. άρεσε σε 9 |
| • | Γόνατα που δεν κοπιάζουν, κοιλιά δεν θεραπεύουν. άρεσε σε 8 |
| • | Βρέξ’ τον κώλο σου να φας μπαρμπούνι. |
Εμπειρία | |
| • | Πάντα νέο στο κατάρτι, πάντα γέρο στο τιμόνι. άρεσε σε 77 |
| • | Μαθημένα τα βουνά απ’ τα χιόνια. άρεσε σε 66 |
| • | Αξίζει μια γερόκοτα σαράντα πουλακίδες. άρεσε σε 39 |
| • | Η γριά η κότα έχει το ζουμί. άρεσε σε 26 |
| • | Άκουσε γέρου συμβουλή και παιδεμένου γνώση. άρεσε σε 24 |
| • | Άμα ξαναγίνω νύφη, ξέρω να χαμογελώ. άρεσε σε 15 |
| • | Ζεματισμένος γάτος, φοβάται και το κρύο νερό. άρεσε σε 14 |
| • | Μη ρωτάς γιατρό, ρώτα τον παθό. άρεσε σε 12 |
| • | Όποιος καεί με το χυλό, φυσάει και το γιαούρτι. άρεσε σε 11 |
| • | Πέντε μήνες έναν κόμπο, έναν μήνα πέντε κόμπους. άρεσε σε 8 |
| • | Γερόντων πάρε τη βουλή κι ανθρώπων μαθημένων, οπού έχουνε πολύ ψωμί και αλάτι φαγωμένο. άρεσε σε 8 |
| • | Ζήε γέρο να παθαίνεις, ζήε γέρο να μαθαίνεις. άρεσε σε 6 |
| • | Τα παθήματα των πρώτων γιοφύρι των δευτέρων. άρεσε σε 5 |
| • | Ο παθός και μαθός. άρεσε σε 4 |
| • | Τα παθήματα μαθήματα. |
| • | Να ξαναγενόμουν νύφη, θα ‘ξερα να προσκυνήσω. |
Αλλαγή | |
| • | Καιρός φέρνει τα λάχανα, καιρός τα παραπούλια. δηλαδή, έχει ο καιρός γυρίσματα άρεσε σε 92 |
| • | Άλλοι παπάδες ήρθανε, άλλα Βαγγέλια φέραν. δηλαδή, νέα ηγεσία, νέες οδηγίες άρεσε σε 16 |
| • | Τούτα φέραν οι καιροί και οι κακοί οι χρόνοι, να παίζει ο λύκος με τ’ αρνί κι ο κούκος με τ’ αηδόνι. άρεσε σε 6 |
| • | Άλλες νυφάδες ήρθανε, άλλα κουλούρια πλάθουν. |
| • | Παλιό μουλάρι, καινούργια περπατησιά. |
Καινούργιο | |
| • | Συμπεθέροι και κουμπάροι, τον πρώτο χρόνο έχουν τη χάρη. άρεσε σε 71 |
| • | Καινούριο φίλο έπιασες, παλιό μη λησμονήσεις. άρεσε σε 38 |
| • | Άμαθος βρακί εφόρει, κάθε πάτημα το εθώρει. άρεσε σε 11 |
| • | Καινούργιο κόσκινο και πού να σε κρεμάσω. άρεσε σε 7 |
Αποκαλύψεις | |
| • | Κι αλευρωμένος να ‘ναι ο ποντικός, η γάτα τον γνωρίζει. άρεσε σε 45 |
| • | Η νύχτα έχει αυτιά και η ημέρα μάτια. άρεσε σε 40 |
| • | Η γυναίκα όταν παντρευτεί και το μουλάρι όταν σαμαρωθεί [δείχνουν τις πληγές τους]. άρεσε σε 20 |
| • | Αμ’ πότε σε ξεβράκωσα και δεν ήσουνα χεσμένος; άρεσε σε 17 |
| • | Όταν ανακατεύεις τα σκατά, βρομάνε. άρεσε σε 11 |
| • | Πάω να πω τoν πόνο μου και λέω την πομπή μου. όταν κάποιος συζητά τα προβλήματά του με άλλους, εκτίθεται άρεσε σε 10 |
| • | Ο βήχας, ο έρωτας και το χρήμα δεν κρύβονται. άρεσε σε 9 |
| • | Δώσ’ κρασί, να βγει η αλήθεια. άρεσε σε 9 |
| • | Ειπέ του φίλου μυστικό, να σε πνίξει απ’ το λαιμό. άρεσε σε 7 |
| • | Ο τοίχος έχει αυτιά και ο κάμπος έχει μάτια. άρεσε σε 6 |
| • | Από τον Θεό και από τον γείτονα δεν μπορείς να κρυφτείς. άρεσε σε 6 |
| • | Αν δεν το δείχνει η γίδα, το δείχνει το κέρατό της. άρεσε σε 5 |
| • | Όλα μας μέσα κι ο κώλος μας έξω. άρεσε σε 5 |
| • | Τον ξένο μες στο σπίτι σου για μάρτυρα τον έχεις. άρεσε σε 4 |
| • | Όποιος κρυφοπαντρεύεται, φανερά πομπεύεται. άρεσε σε 3 |
| • | Μας μάθανε οι Κρητικοί πως είμαστε Χανιώτες. με την έννοια ότι κάναμε τους πονηρούς αλλά μας πήραν χαμπάρι |
| • | Ο Θεός κι ο γείτονας. δηλαδή, είναι αυτοί που ξέρουν ή μπορούν να μάθουν τα μυστικά σου |
Ετοιμότητα | |
| • | Αν θα ζυμώσεις το ταχύ, αποβραδίς κοσκίνα. άρεσε σε 4 |
| • | Τούμπανα στη γειτονιά σου, δέξου τα και στη γωνιά σου. |
Επιμονή | |
| • | Ο επιμένων νικά. άρεσε σε 86 |
| • | Λέγε-λέγε το κοπέλι, κάνει την κυρά και θέλει. άρεσε σε 17 |
Πολυπραγμοσύνη | |
| • | Δεν χωράνε δυο καρπούζια σε μια μασχάλη. άρεσε σε 64 |
| • | Ράβε-ξήλωνε, δουλειά να μη σου λείπει. άρεσε σε 51 |
| • | Άδουλος, δουλειά δεν έχει, το βρακί του λύν’ και δένει. άρεσε σε 33 |
| • | Ή ρούφα ή φύσα, και τα δυο δε γίνονται. άρεσε σε 10 |
| • | Ή παπάς παπάς ή ζευγάς ζευγάς. άρεσε σε 7 |
| • | Και στο φούρνο και στο μύλο δε γίνεται. άρεσε σε 6 |
| • | Όπου πολλά μπερδεύεται και πολλά πομπεύεται. για όσους ασχολούνται με υπερβολικά πολλά πράγματα και δεν τα καταφέρνουν άρεσε σε 4 |
| • | Όσο είν’ ο νους μου στο χωράφι, τόσα βόιδα να βρεθούνε. για αυτούς που άλλα κάνουν και αλλού έχουν το μυαλό τους άρεσε σε 3 |
Ευκαιρίες | |
| • | Βρήκες καιρό, αρμένιζε, καιρό μην περιμένεις, γιατί ο καιρός τα πράγματα δεν ξέρεις πώς τα φέρνει. άρεσε σε 144 |
| • | Ό,τι φάμε, ό,τι πιούμε κι ό,τι αρπάξει ο κώλος μας. άρεσε σε 49 |
| • | Γαμεί η χελώνα το λαγό, όταν ο αετός είναι από πάνω. σχετικά με την αισχρή εκμετάλλευση της δυσχερούς θέσης των άλλων άρεσε σε 42 |
| • | Όταν έχεις και δεν τρως, πρέπει να σε δει γιατρός. άρεσε σε 41 |
| • | Βρήκαμε παπά, ας θάψουμε πέντε-έξι. άρεσε σε 22 |
| • | Έπεσε ο λύκος στ’ άντερα. για μεγάλη λαιμαργία αλλά και για διαφθορά άρεσε σε 17 |
| • | Το αγώι ξυπνάει τον αγωγιάτη. σημαίνει ότι η προοπτική κέρδους ενεργοποιεί ή ότι η ίδια η δουλειά δημιουργεί ευκαιρίες και νέες ιδέες άρεσε σε 13 |
| • | Εγώ στραβώνω και πουλώ και συ ιδές και αγόραζε. άρεσε σε 11 |
| • | Μην αποδιώχνεις το καλό στην πόρτα σου σαν έρθει. άρεσε σε 6 |
| • | Το ποτάμι κάθε μέρα κούτσουρα δεν κατεβάζει. |
| • | Όταν σου τρέχει, τρέχα το [κι αν δεν σου τρέχει στέκα]. |
| • | Χαίρου τον καλό καιρό, γιατί ο κακός δε λείπει. |
| • | Πάρε με όταν μ’ εύρης για να μ’ έχεις όταν θέλεις. |
Προθυμία | |
| • | Άντρα μού ‘ρθε αξιάδα, φερ’ τα γένια σου να γνέσω. για προσποιητή προθυμία με εξωφρενικές προϋποθέσεις |
σελίδα 14 από 17
| «προηγούμενη σελίδα | επόμενη σελίδα» |
Συγγενές είδος με τις παροιμίες είναι και οι Παροιμιακές Φράσεις
Ξένες Παροιμίες υπάρχουν στη σελίδα: Ξένες Παροιμίες
Επιπλέον, αρκετές «βωμολοχικές» παροιμίες θα βρείτε στα: Ακατάλληλα και στη σελίδα με τις Αθυρόστομες Παροιμίες .
Πολύ κοντά στις παροιμίες είναι και οι: Θυμόσοφες Ρήσεις
Για αποκλειστικά αρχαίες παροιμίες υπάρχει η σελίδα:
Αρχαίες Ελληνικές Παροιμίες
