Γνωμικολογικον

Αποφθέγματα, Γνωμικά, Αφορισμοί, Ρητά, Παροιμίες
 
 
 

Ελληνικές Παροιμίες





greek proverbs

σελίδα 5 από 17

«προηγούμενη σελίδαεπόμενη σελίδα»

 

Ικανοποίηση

Εχύθηκε το λάδι μας κι εμπήκε στο πιθάρι μας.

για κακοτυχίες με απροσδόκητα καλή κατάληξη

άρεσε σε 38
Έχετε γεια γειτόνισσες κι εγώ ψηλά αρμενίζω.

έκφραση ικανοποίησης για επίτευξη καλύτερου αποτελέσματος συγκριτικά με άλλους

άρεσε σε 27
Έπεσε το λάδι μας μέσα στη φακή μας.

για αναπάντεχα ευνοϊκή εξέλιξη ή για ζημιά που δεν επέφερε βλάβη

Εύρημα της γης, χάρισμα της ψυχής.

 

Χαρά

Χαζό παιδί, χαρά γεμάτο.

άρεσε σε 64
Άδικη χαρά, δίκαιη λύπη.

άρεσε σε 17
Η γριά όταν χαιρότανε, τα νιάτα της θυμότανε.

Χαίρου τον καλό καιρό, γιατί ο κακός δε λείπει.

 

Θαυμασμός

Σε όλα υπάρχει νόμος, στα μάτια όχι όμως.

άρεσε σε 104
Όποιος δεν είδε κάστρο, είδε φούρνο και θάμαξε.

άρεσε σε 25
Άλλο να το ιδείς και άλλο να το ακούσεις.

άρεσε σε 8
 

Κατάπληξη

Αλλού τ’ όνειρο κι αλλού το θάμα.

άρεσε σε 72
Η μαϊμού είδε τον κώλο της και τρόμαξε.

για αυτούς που συνειδητοποιούν ένα ελάττωμά τους και μένουν έκπληκτοι

άρεσε σε 33
Αλλού τα κακαρίσματα κι αλλού γεννάν’ οι κότες.

άρεσε σε 11
Έκαμε και ο πετεινός αυγό!

άρεσε σε 11
Είδα κι είδα, γύφτο παπά δεν είδα.

για πρωτοφανές γεγονός

άρεσε σε 9
Μάτια μου και τι σου πιάνει, το βρακί το τουλοπάνι.

Είδα γάιδαρο με σέλα και τσομπάνο με ομπρέλα.

 

Έκπληξη

Όσα φέρνει η ώρα, δεν τα φέρνει ο χρόνος όλος.

άρεσε σε 123
Βουνό με βουνό δε σμίγει.

άρεσε σε 43
Αλλού βαρούν τα όργανα κι αλλού χορεύει η νύφη.

άρεσε σε 43
Χωρίς χώμα και νερό, πώς ευρέθη αγγούρι εδώ.

για απροσδόκητα ευρήματα

άρεσε σε 24
Ο παπάς κι η παπαδιά, πέντε μήνες δυο παιδιά.

για αλλόκοτες καταστάσεις και απρόβλεπτες εξελίξεις

άρεσε σε 20
Μικρός που είναι ο κόσμος!

άρεσε σε 15
Αλλού βαράν τα κρόταλα κι αλλού χορεύει η αρκούδα.

άρεσε σε 10
Πετάχθη η γριά απ’ το φράχτη με τη ρόκα το αδράχτι.

για απρόσμενες και –ίσως– ανάρμοστες παρεμβάσεις

άρεσε σε 8
Άλλος χάσκει κι άλλος χάφτει.

άρεσε σε 7
Ο κουτσός με το ‘να πόδι δίνει μια και πάει στην Πόλη.

για μη αναμενόμενες ικανότητες

 

Απογοήτευση

Χέσε μέσα Πολυχρόνη που δε γίναμε ευζώνοι.

άρεσε σε 81
Χέσε ψηλά κι αγνάντευε.

άρεσε σε 43
Πολύ κο-κο και κανένα αβγό.

άρεσε σε 26
Πολλή βοή στο μύλο μας, μα τ’ αλευράκι λίγο.

άρεσε σε 25
Ζήσε μαύρε μου να φας τριφύλλι.

για προσδοκίες που δύσκολα θα γίνουν πραγματικότητα

άρεσε σε 20
Καλός-καλός ο χοίρος μας κι εξέβην χαλαζιάρης.

άρεσε σε 18
Ο φτωχός εχάθηκε και ο καιρός εδιάβηκε.

για ανεκπλήρωτες και χαμένες ελπίδες

άρεσε σε 17
Λάχανα στη μάνα μου, λάχανα στον άντρα μου, κάλλιο ήταν στη μάνα μου.

άρεσε σε 16
Σε πήρα για βασιλικό και εβγήκες τσουτσουμίδα.

τσουτσουμίδα=χρωματιστό μαντήλι

άρεσε σε 14
Στολίστη η νύφη κι απόμεινε.

για ετοιμασίες που έγιναν χωρίς το επιθυμητό αποτέλεσμα

άρεσε σε 12
Άλλος χάσκει κι άλλος μεταλαβαίνει.

άρεσε σε 12
Άκουσα τα κουδούνια σου κι έλεγα μάντρες έχεις.

άρεσε σε 11
Από το γάμο έρχομαι και μα την πείνα που ‘χω.

άρεσε σε 7
Τρέχα γύρευε και Νικολό καρτέρει.

για μάταιες επιδιώξεις ή για συμβαίνοντα διαφορετικά από τα αναμενόμενα

Λάδια πολλά κι από τηγανίτα τίποτα.

Εγκαστρώθη το βουνό και γέννησε ποντίκι.

 

Θλίψη & Πόνος

Αυτός που ‘χασε το χοίρο του, όλο μουγκριές ακούει.

άρεσε σε 19
Σ’ αυτόν τον κόσμο η λύπη, ποτέ δεν απολείπει.

Τρώει η σκουριά το σίδερο και η θλίψη την καρδιά μας.

 

Άγχος & Στεναχώρια

Μια στενοχώρια που μοιράζεται είναι μισή στενοχώρια.

άρεσε σε 34
Η έγνοια κάνει τη δουλειά κι η ξεγνοιασιά τον ύπνο.

άρεσε σε 25
Οι λύπες κόβουν γόνατα κι οι λογισμοί γερνάνε.

άρεσε σε 25
Τον φτωχό και τον χωριάτη ξένη έγνοια τον γερνάει.

δηλαδή, η έγνοια του εργοδότη τους

άρεσε σε 24
Όποιος έχει γυναίκα όμορφη, στη δημοσιά αμπέλι, ποτέ του δεν είναι ήσυχος.

άρεσε σε 18
Ο τόπος απλόχωρος, ο λωλός στενόχωρος.

άρεσε σε 18
Το πολύ νταμάχι τρώει το στομάχι.

νταμάχι=άγχος

άρεσε σε 15
Όλοι κλαίν’ τον πόνο τους κι ο μυλωνάς τ’ αυλάκι.

γι’ αυτούς που είναι απορροφημένοι και αγχωμένοι με το αντικείμενο της δουλειάς τους

(ήταν κρίσιμο για τους νερόμυλους να μένει καθαρό το αυλάκι που έφερνε το νερό στο μύλο)

άρεσε σε 7
Τα πολλά πνίγουν τον άντρα και τα λίγα τη γυναίκα.

Τι θα γίνουμε αν δε βρέξει, και αν θα βρέξει πού θα πάμε;

 

Απόγνωση

Χωρίς κουπιά και άρμενα, Αϊ-Νικόλα βόηθα.

έκφραση απελπισίας ενόψει δυσκολιών και ελλείψει μέσων

άρεσε σε 27
Ο πνιγμένος απ’ τα μαλλιά του πιάνεται.

άρεσε σε 19
Αλί απ’ τον Αλή που ‘χασε τ’ άλογο και πιλαλεί.

άρεσε σε 17
Όποιος δεν έχει πούθε να πιαστεί, πιάνεται κι από γυμνό σπαθί.

 

Κλάμα & Δάκρυα

Κάλλιο να κλάψει το παιδί παρά να κλάψει η μάνα.

άρεσε σε 50
Κλαίν’ οι χήρες, κλαίν’ κι οι παντρεμένες.

για όσους παραπονούνται χωρίς λόγω εξομοιούμενοι με άλλους που έχουν λόγο

άρεσε σε 23
Ούτε γάμος δίχως κλάματα, ούτε κηδεία δίχως γέλια.

άρεσε σε 21
 

Φόβος

Ο φόβος φυλάει τα έρμα.

άρεσε σε 32
Όποιος αγαπά το μέλι δε φοβάται τα μελίσσια.

άρεσε σε 30
Πώς πάνε οι στραβοί στον Άδη; Ο ένας κοντά στον άλλονε.

για ανθρώπους που βαδίζουν με τρόμο προς την καταστροφή χωρίς πολλά περιθώρια αντίδρασης

άρεσε σε 18
Φοβάται ο Γιάννης το θεριό, και το θεριό το Γιάννη.

άρεσε σε 17
Ούλοι φοβούνται το Θεό κι ο λαγηνάς τον τοίχο.

άρεσε σε 17
Ο λόγγος δεν εφοβήθη το τσεκούρι μα το στειλιάρι.

«στειλιάρι» είναι η ξύλινη λαβή του τσεκουριού

άρεσε σε 11
Τρέμει σαν το σκύλο κάτω απ’ το ρέχτι.

ρέχτι=η απόληξη της υδρορροής

άρεσε σε 9
Φόβο από την αρκούδα, φόβο κι από το σκατό της.

 

Ενοχή

Ο πρωτομυριστής και πρωτοκλαστής.

για αυτούς που πρωτοστατούν στις διαμαρτυρίες για να συγκαλύψουν την υπαιτιότητά τους

άρεσε σε 28
Άλλος σ’ έχεσε κι εγώ θα σε σφουγγίσω;

άρεσε σε 26
Αμ’ πότε σε ξεβράκωσα και δεν ήσουνα χεσμένος;

άρεσε σε 17
Όποιος έχει τη μύγα, μυγιάζεται.

άρεσε σε 14
Αλάτισε τον κώλο σου και ρώτα τι βρωμάει.

για αυτούς που κατηγορούν άλλους ενώ οι ίδιοι είναι χειρότεροι

 

Ντροπή

Όποιος ντρέπεται, πολλά καλά στερεύεται.

άρεσε σε 32
Έμαθε ξεβράκωτος και ντρέπεται ντυμένος.

άρεσε σε 31
Παλιά αμαρτία, καινούργια ντροπή.

άρεσε σε 27
Πίσω να πάει ντρέπεται, μπροστά να πάει φοβάται.

άρεσε σε 26
Η δουλειά δεν είν’ ντροπή και ντροπή είν’ η τεμπελιά.

άρεσε σε 22
Έμαθε γυμνός και ντρέπεται ντυμένος.

άρεσε σε 18
Μισή ντροπή δική μου – μισή ντροπή δική σου.

άρεσε σε 12
Η ντροπίτσα τρώει πετρίτσα.

δηλαδή, όποιος ντρέπεται δε βρίσκει να φάει

άρεσε σε 9
Όποιος εντρέπεται πολλά καλά εστερεύεται.

άρεσε σε 7
Έβγα έξω και πομπέψου κι έμπα μέσα και πορέψου.

δηλαδή μην ντρέπεσαι για τη δουλειά σου, αν από αυτή ζεις (πομπέψου=γίνε ρεζίλι)

άρεσε σε 6
Ντράπου η κόρη, βρέθει γκαστρωμένη.

άρεσε σε 4

σελίδα 5 από 17

«προηγούμενη σελίδαεπόμενη σελίδα»

Συγγενές είδος με τις παροιμίες είναι και οι Παροιμιακές Φράσεις

Ξένες Παροιμίες υπάρχουν στη σελίδα: Ξένες Παροιμίες

Επιπλέον, αρκετές «βωμολοχικές» παροιμίες θα βρείτε στα: Ακατάλληλα και στη σελίδα με τις Αθυρόστομες Παροιμίες .

Πολύ κοντά στις παροιμίες είναι και οι: Θυμόσοφες Ρήσεις

Για αποκλειστικά αρχαίες παροιμίες υπάρχει η σελίδα:
Αρχαίες Ελληνικές Παροιμίες











Μανώλης Παπαθανασίου   2008 – 2024





Σχετικό Γνωμικό
Η ευφυΐα και το πνεύμα ενός έθνους φαίνονται από τις παροιμίες του.
Φρ. Βάκων


Google

τσολιας