Υψηλά Ιδεώδη | |
| • | Ο πλούτος, ανθρωπίσκε, τοις σοφοίς θεός, τα δ’ άλλα κόμποι και λόγων ευμορφία. Ο πλούτος, ανθρωπάκο, είναι ο αληθινός θεός των έξυπνων και τα υπόλοιπα είναι μόνο μεγάλα και ωραία λόγια. Ευριπίδης άρεσε σε 34 |
Στόχοι | |
| • | Το δε ζητούμενον αλωτόν, εκφεύγειν δε ταμελούμενον. Αυτό που ζητούμε το πετυχαίνουμε, εκείνο που ξεφεύγει είναι ό,τι παρατάμε. Σοφοκλής άρεσε σε 59 |
| • | Νήπιος ός τα έτοιμα λιπών τα ανέτοιμα διώκει. Είναι ανόητος αυτός που αφήνει τα έτοιμα για να κυνηγήσει αυτά που δεν είναι έτοιμα. Ησίοδος άρεσε σε 47 |
| • | Εργάζου κτητά. Να εργάζεσαι για να αποκτήσεις (ή να εργάζεσαι με στόχο / με αποφασιστικότητα / προσηλωμένος στο αποτέλεσμα) Δελφικό παράγγελμα άρεσε σε 8 |
Αυτοβελτίωση | |
| • | Μη ως μύρια μέλλων έτη ζην. Το χρεών επήρτηται. Έως ζης, έως έξεστιν, αγαθός γενού. Μη φέρεσαι σαν να πρόκειται να ζήσεις μύρια χρόνια. Το μοιραίο κρέμεται πάνω σου. Όσο ζεις, όσο είναι ακόμα δυνατόν, γίνε καλός. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 180 |
| • | Πλείονες εξ ασκήσεως αγαθοί γίνονται ή από φύσεως. Οι περισσότεροι γίνονται ικανοί με την άσκηση παρά από τη φύση τους. Δημόκριτος άρεσε σε 134 |
| • | Ει βούλει αγαθός είναι, πρώτον πίστευσον ότι κακός εί. Αν θέλεις να είσαι καλός, πρώτα να πιστέψεις ότι είσαι κακός. Επίκτητος άρεσε σε 88 |
| • | Σμικρός εν σμικροίς, μέγας εν μεγάλοις έσομαι. Μικρός ανάμεσα σε μικρούς, θα γίνω μεγάλος ανάμεσα σε μεγάλους. Πίνδαρος άρεσε σε 66 |
| • | Γένοι' οίος εσσί μαθών. Γίνε αυτό που ξέρεις ότι είσαι. Πίνδαρος άρεσε σε 57 |
| • | Ην ποτε χρόνος εκείνος ότ' ήμην εγώ τοιούτος οποίος συ νυν· οποίος δ' εγώ νυν, συ ουδέποτε. Υπήρξε κάποτε μια εποχή που εγώ ήμουν τέτοιος που είσαι εσύ τώρα. Αλλά αυτό που είμαι εγώ τώρα, εσύ δεν θα γίνεις ποτέ. Διογένης (σε κάποιον που του θύμισε ότι υπήρξε [ο Διογένης] παραχαράκτης) άρεσε σε 51 |
| • | Ες το έσοπτρον εμβλέψαντα δει, ει μεν καλός φαίνη, καλά ποιείν, ει δε αισχρός, το της φύσεως ελλιπές διορθούσθαι τη καλοκαγαθία. Βίας ο Πριηνεύς άρεσε σε 49 |
| • | Πη παρέβην; Τι δ’ έρεξα; Τι δε μοι δέον ουκ ετελέσθη; Πού έκανα παράβαση; τι έκανα; τι απ’ αυτά που έπρεπε να κάνω δεν έγινε; Ερώτημα των Πυθαγορείων άρεσε σε 41 |
| • | Όφις ει μη φάγοι όφιν, δράκων ου γενήσεται. Το φίδι αν δεν φάει φίδι δεν γίνεται δράκος. Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 27 |
| • | Ένδον σκάπτε. Σκάβε μέσα [σου]. Χίλων ο Λακεδαιμόνιος (με την έννοια να αναζητείς το καλό μέσα σου αλλά και με την έννοια, ίσως, να καλλιεργείς τον εαυτό σου) άρεσε σε 14 |
| • | Σχολήν πάρεχε σεαυτώ του προσμανθάνειν αγαθόν τι και παύσαι ρεμβόμενος. Δώσε στον εαυτό σου χρόνο για να μάθει κάτι καλό και πάψε να ρεμβάζεις. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 4 |
Όνειρα | |
| • | Ερωτηθείς τι έστιν ελπίς, «Εγρηγορότος», είπεν, «ενύπνιον.» Όταν ρωτήθηκε τι είναι ελπίδα; «το όνειρο ενός ξύπνιου», είπε. Αριστοτέλης (από τον Διογένη Λαέρτιο) άρεσε σε 627 |
| • | Τοις εγρηγορόσιν ένα και κοινόν κόσμον είναι, των δε κοιμωμένων έκαστον εις ίδιον αποστρέφεσθαι. Για αυτούς που είναι ξυπνητοί ο κόσμος είναι ο ίδιος και κοινός, ενώ γι’ αυτούς που κοιμούνται ο καθένας είναι στον δικό του κόσμο. Ηράκλειτος άρεσε σε 248 |
| • | Και γαρ τ’ όναρ εκ Διός εστιν. Διότι τα όνειρα τα στέλνει ο Δίας. Όμηρος άρεσε σε 26 |
Ανάγκη | |
| • | Άνευ των αναγκαίων αδύνατον και ζην και ευ ζην. Αριστοτέλης άρεσε σε 428 |
| • | Φίλος και ίππος εν ανάγκη δοκιμάζονται. Αίσωπος άρεσε σε 196 |
| • | Κακόν ανάγκη, αλλ’ ουδεμία ανάγκη ζην μετά ανάγκης. Επίκουρος άρεσε σε 160 |
| • | Δεί δε χρημάτων, ω άνδρες Αθηναίοι. Δημοσθένης άρεσε σε 155 |
| • | Ανάγκα και Θεοί πείθονται. Σιμωνίδης ο Κείος άρεσε σε 110 |
| • | Ουδείς ανάγκης μείζον ισχύει νόμος. Δεν υπάρχει νόμος που να είναι πιο ισχυρός από την ανάγκη. Μένανδρος άρεσε σε 101 |
| • | Χάρις τη μακαρία φύσει, ότι τα αναγκαία εποίησε ευπόριστα, τα δε δυσπόριστα ουκ αναγκαία. Χρωστάμε χάρη στην ευλογημένη φύση, που τα αναγκαία τα έκανε εύκολα να αποκτηθούν και τα δύσκολα να αποκτηθούν τα έκανε μη αναγκαία. Επίκουρος (ίσως αρχικά το είπε ο Μητρόδωρος ο Χίος) άρεσε σε 98 |
| • | Αιδώς δ’ ουκ αγαθή κεχρημένω ανδρί παρείναι. Η ντροπαλότητα δεν ταιριάζει σ’ αυτόν που βρίσκεται σε ανάγκη. Όμηρος άρεσε σε 56 |
| • | Το της ανάγκης εστί αδήριτον σθένος. Η δύναμη της ανάγκης είναι ακαταμάχητη. Αισχύλος άρεσε σε 53 |
| • | Ισχυρότατον ανάγκη· κρατεί γαρ πάντων. Θαλής ο Μιλήσιος άρεσε σε 50 |
| • | Ένθα χειρών χρεία έστιν, η δια λόγων βοήθεια ουδέν λυσιτελεί. Όπου χρειάζονται χέρια, η βοήθεια με τα λόγια δεν έχει κανένα αποτέλεσμα. Αίσωπος άρεσε σε 35 |
| • | Άπαντας αυτών κρείσσονας ανάγκη ποιεί. Όλους η ανάγκη τους κάνει δυνατότερους. Μένανδρος άρεσε σε 35 |
| • | Πλειν ανάγκη, ζην ουκ ανάγκη. Είναι ανάγκη να αποπλεύσουμε, δεν είναι ανάγκη να ζήσουμε. Πομπήιος (σε ναύτες που δίσταζαν να αποπλεύσουν λόγω καταιγίδας —λέγεται για πράξεις αυτοθυσίας ή απελπισίας) άρεσε σε 25 |
| • | Δείται γαρ ο θεός, είπερ έστ’ ορθώς θεός, ουδενός. Ο θεός, αν είναι πράγματι θεός, δεν έχει ανάγκη κανέναν. Ευριπίδης άρεσε σε 22 |
| • | Η παρούσα ευτυχία εστί μείζων, παρούσαν γαρ ανάγκην θεραπεύει. Αρχαιοελληνική Παροιμία άρεσε σε 21 |
| • | Εξ ανάγκης και νόμου μετάθεσις γίγνεται. Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 12 |
| • | Αλογιστίη μη ξυγχωρέειν ταίσι κατά τον βίον ανάγκαις. Είναι αφροσύνη να μη συμβιβάζεται κανείς με τις πρακτικές ανάγκες τής ζωής. Δημόκριτος άρεσε σε 11 |
| • | Αθάνατόν εστι κακόν αναγκαίον γυνή. Η γυναίκα είναι ένα αιώνιο αναγκαίο κακό. Φιλήμων (προέλευση της φράσης «αναγκαίο κακό» —από το ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ του Ιωάννη Στοβαίου) άρεσε σε 9 |
| • | Ερωτηθείς υπό Διονυσίου διά τι οι μεν φιλόσοφοι επί τας των πλουσίων θύρας έρχονται, οι δε πλούσιοι επί τας των φιλοσόφων ουκέτι, έφη, « Ότι οι μεν ίσασιν ών δέονται, οι δ' ουκ ίσασιν.» Όταν ρωτήθηκε από τον τύραννο Διονύσιο γιατί οι μεν φιλόσοφοι θέλουν να κάνουν παρέα με τους πλούσιους, οι δε πλούσιοι με τους φιλόσοφους είπε «διότι οι μεν ξέρουν τι χρειάζονται και οι άλλοι δεν ξέρουν.» Αρίστιππος άρεσε σε 6 |
Συμφέρον | |
| • | Το δίκαιον ουκ άλλο τι ή του κρείττονος ξυμφέρον. Το δίκαιο δεν είναι τίποτε άλλο παρά το συμφέρον του ισχυρού. Πλάτων άρεσε σε 377 |
| • | Ο αληθινός άρχων ου πέφυκε το αυτώ συμφέρον σκοπείσθαι αλλά το τω αρχομένω. Ο αληθινός άρχοντας δεν πρέπει να κοιτάζει το δικό του συμφέρον αλλά των υπηκόων του. Πλάτων άρεσε σε 204 |
| • | Το αυτό δίκαιον και ξύμφορον της τιμωρίας ουχ ευρίσκεται εν αυτώ δυνατόν όν άμα γίγνεσθαι. Το δίκαιο και το συμφέρον δεν είναι δυνατό να συνυπάρχουν στο ίδιο πράγμα. Θουκυδίδης (αρχικά, η φράση αφορούσε την τιμωρία των Μυτιληναίων από τους Αθηναίους, αλλά το ρητό απέκτησε ευρύτερο νόημα) άρεσε σε 119 |
| • | Το τω σμήνει μη συμφέρον ουδέ τη μελίσση συμφέρει. Ό,τι δεν συμφέρει το μελίσσι, δεν συμφέρει και τη μέλισσα. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 117 |
| • | Άπαξ γαρ εξουσία, ισχύν λαβούσα, ουδέν του οικείου συμφέροντος κρίνει λυσιτελέστερον. Κάθε εξουσία όταν γίνει ισχυρή, δεν θεωρεί τίποτε πιο σκόπιμο από το δικό της συμφέρον. Μένανδρος άρεσε σε 114 |
| • | Πεποίηκά τι κοινωνικώς; ουκούν ωφέλημαι. Έκανα κάτι για το κοινωνικό σύνολο; άρα είμαι ωφελημένος. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 61 |
| • | Πατρίς γαρ εστι πάσ’ ίν’ αν πράττη τις ευ. Πατρίδα είναι εκεί όπου είμαστε καλά Αριστοφάνης άρεσε σε 29 |
| • | Φιλούσι ιατροί λέγειν τά φαύλα μείζω. Συνηθίζουν οι γιατροί να μεγαλοποιούν τα άσχημα. Αρχαιοελληνική Παροιμία άρεσε σε 28 |
| • | Εν πλησμονήι τοι Κύπρις, εν πεινώσι δ’ ου. Σε εποχή αφθονίας, σου είναι πόρνη, αλλά σε εποχή πείνας όχι. Μένανδρος άρεσε σε 26 |
| • | Όπου το κέρδος παρά φύσιν γαμητέον. Αντίγονος Α’ (προτρέποντας το γιο του Δημήτριο σε γάμο συμφέροντος παραφράζοντας τη φράση του Ευριπίδη «όπου το κέρδος παρά φύσιν δουλευτέον») άρεσε σε 23 |
| • | Μήποτ’ ευ έρδειν γέροντα. Ποτέ μην κάνεις καλό σε γέροντα. Αρχαιοελληνική παροιμία (επειδή δεν υπάρχει χρόνος να σου το ανταποδώσει) άρεσε σε 22 |
| • | Όστις νέμει κάλλιστα την αυτού φύσιν, ούτος σοφός πέφυκε προς το συμφέρον. Όποιος αξιοποιεί τα φυσικά του ταλέντα εξυπηρετεί σοφά το συμφέρον του. Ευριπίδης άρεσε σε 14 |
Σχεδιασμός | |
| • | Μη εική περί των μεγάλων συμβαλλώμεθα. Να μην ασχολούμαστε επιπόλαια με τα μεγάλα ζητήματα. Ηράκλειτος άρεσε σε 118 |
| • | Βουλεύου μεν βραδέως, εκτελεί δε ταχέως τα δόξαντα. Να σχεδιάζεις χωρίς βιασύνη αλλά να εκτελείς γρήγορα. Ισοκράτης (το ίδιο αναφέρεται και στον Ηρόδοτο, σαν συμβουλή του Αρταβάνου προς τον Ξέρξη) άρεσε σε 96 |
| • | Λόγιζε προ έργου. Να σκέφτεσαι πριν κάνεις κάτι. Πυθαγόρας άρεσε σε 86 |
| • | Εφ’ εκάστου έργου, σκόπει τα καθηγούμενα και τα ακόλουθα αυτού και ούτως έρχου επ’ αυτού. Για κάθε έργο να αναλογίζεσαι αυτά που οδήγησαν σ’ αυτό και τις συνέπειές του, και μετά να το αναλαμβάνεις Επίκτητος άρεσε σε 76 |
| • | Προβουλεύεσθαι κρείσσον προ των πράξεων ή μετανοείν. Είναι προτιμότερο να σκέφτεσαι πριν από τις πράξεις παρά να μετανοείς αργότερα. Δημόκριτος άρεσε σε 64 |
| • | Των ανθρώπων τους φρονίμους δει πρότερον τα τήλε των πραγμάτων σκοπείν, ειθ’ ούτως αυτοίς επιχειρείν. Οι συνετοί πρέπει προηγουμένως να βλέπουν μακριά τα πράγματα πριν τα επιχειρήσουν. Αίσωπος άρεσε σε 44 |
| • | Μελέτη το παν. Περίανδρος («μελέτη» με την έννοια της αναλυτικής σκέψης, της προνοητικότητας, του σχεδιασμού) άρεσε σε 20 |
| • | Ελλυχνίων όζειν τα ενθυμήματα. Τα επιχειρήματα μυρίζουν λυχνάρι (ολονύχτια προετοιμασία). Πλούταρχος (ο Πυθέας με αυτήν τη φράση είχε κατηγορήσει τον Δημοσθένη ότι τα επιχειρήματά του ήταν προϊόν επίπονης προπαρασκευής) άρεσε σε 15 |
| • | Ούτως και των ανθρώπων τους φρονίμους δεί πρότερον τα τέλη των πραγμάτων σκοπείν, είθ’ ούτως αυτοίς εγχειρείν. Έτσι και οι προνοητικοί άνθρωποι, θα πρέπει πρώτα να εξετάσουν πώς θα καταλήξουν τα πράγματα πριν προβούν σε πράξεις. Αίσωπος (από τον μύθο «Ἀλώπηξ και τράγος») άρεσε σε 11 |
Στρατηγική | |
| • | Ή δόλω ή βίη ή ομφαδόν ή κρυφηδόν… Αντίγονος Β’ Γονατάς (ερωτηθείς πώς θα επιτεθεί στους εχθρούς) άρεσε σε 38 |
| • | Αντίγονος υποχωρών ποτε τοις πολεμίοις επερχομένοις, «ουκ», έφη, «φεύγειν αλλά διώκειν το συμφέρον οπίσω κείμενον». Ο Αντίγονος υποχωρώντας μπροστά στον εχθρό είπε «δεν το βάζω στα πόδια αλλά κυνηγάω το συμφέρον μου που βρίσκεται προς τα πίσω». Αντίγονος Α’ άρεσε σε 36 |
| • | Τριβαλλοί τέτταρας φάλαγγας εν ταις μάχαις ποιούνται: την πρώτην των ασθενών, την εχομένην των κρατίστων, την τρίτην των ιππέων, τελευταίαν την των γυναικών, αί αυτούς εις φυγήν τρεπομονένους κωλύουσι βλασφημούσαι. Ιωάννης Στοβαίος (οι Τριβαλλοί ήταν αρχαίο Θρακική φυλή) άρεσε σε 19 |
Κίνητρα | |
| • | Ούτε δια τούτου ούτε άνευ τούτου. Ούτε γι’ αυτό ούτε χωρίς αυτό. Αρίστιππος (απάντηση στην ερώτηση αν «ο έρως ένεκα τής συνουσίας γίγνεται») άρεσε σε 252 |
| • | Τις είναι θέλεις σαυτώ πρώτον ειπέ. Είθ’ ούτως ποίει ά ποιείς. Πρώτα πες στον εαυτό σου ποιος θέλεις να είσαι. Μετά να ενεργείς σύμφωνα μ’ αυτό. Επίκτητος άρεσε σε 224 |
| • | Μη δια φόβον, αλλά δια το δέον απέχεσθε αμαρτημάτων. Όχι από φόβο, αλλά επειδή έτσι είναι το σωστό πρέπει να απέχει κανείς από τα αμαρτήματα [και τις αδικίες]. Δημόκριτος άρεσε σε 118 |
| • | Άνευ χαλκού Φοίβος ου μαντεύεται. Χωρίς χαλκό (λεφτά), ο Φοίβος δεν προφητεύει. Αίσωπος άρεσε σε 68 |
| • | Μηδέν χρημάτων ένεκα πράττειν. Μην κάνεις τίποτα με κίνητρο τα υλικά αγαθά. Περίανδρος (εύκολο να το λες…) άρεσε σε 54 |
| • | Δια δύο προφάσεις των αδικημάτων άνθρωποι απέχονται: ή δια φόβον ή δι’ αισχύνην. Για δυο λόγους οι άνθρωποι αποφεύγουν τα αδικήματα: από φόβο ή από ντροπή. Υπερείδης άρεσε σε 32 |
| • | Δει αυ νοήσαι, ότι ημών εν εκάστω δύο τινε εστον ιδέα άρχοντε και άγοντε, οιν επόμεθα ᾑ δε αν άγητον, η μεν έμφυτος ούσα επιθυμία ηδονών, άλλη δε επίκτητος δόξα, έφιεμένη του αρίστου. Πρέπει να καταλάβουμε ότι μέσα μας υπάρχουν δύο δυνάμεις που μας κυβερνάνε και μας καθοδηγούν και που τις ακολουθούμε όπου και να μας πάνε, και η μία είναι έμφυτη, η επιθυμία για τις ηδονές, η άλλη πάλι είναι η επίκτητη, η σωστή γνώμη [η σοφία] που επιδιώκει να φθάσει το άριστο. Πλάτων άρεσε σε 16 |
| • | Αλλά προς Σωκράτην μεν ήλθον παιδείας ένεκεν, προς δε Διονύσιον παιδιάς. Αρίστιππος άρεσε σε 1 |
Φιλοδοξία | |
| • | Ο μεν δειλός της πατρίδος, ο δε φιλόδοξος της πατρώας ουσίας εστί προδότης. Σωκράτης άρεσε σε 370 |
| • | Ή φρονείν ελάσσονα ή δύνασθαι δει σε μείζονα. Ή να έχεις μικρότερη ιδέα για τον εαυτό σου ή να μπορείς περισσότερα. Ευριπίδης άρεσε σε 65 |
| • | Ο της φιλοδοξίας έρως τον ανθρώπων νουν επιθολεί. Η φιλοδοξία θολώνει το μυαλό. Αίσωπος άρεσε σε 52 |
| • | Ημείς γαρ οπότ’ αρχόμεθα ζην, τότ’ αποθνήσκομεν. Ουδέν ουν αλυσιτελέστερόν εστι φιλοδοξίας. Μόλις αρχίσουμε να ζούμε πεθαίνουμε· δεν υπάρχει λοιπόν τίποτε πιο ανώφελο από τη φιλοδοξία. Θεόφραστος άρεσε σε 36 |
| • | Παρά τούτοις είναι μάλλον πρώτος ή παρά Ρωμαίοις δεύτερος. Ιούλιος Καίσαρας άρεσε σε 34 |
| • | Και απείρων όντων των κόσμων, µηδενός εγώ κεκράτηκα. Παρόλο που οι κόσμοι είναι άπειροι, εγώ δεν επικράτησα σε κανέναν. Μέγας Αλέξανδρος (όταν «φιλοσόφου τινός ειρηκότος ήκουσεν, ότι κόσμοι άπειροί εισι», από τον Γεώργιο Αμαρτωλό) άρεσε σε 24 |
Ελπίδα | |
| • | Εάν μη έλπηται ανέλπιστον, ουκ εξευρήσει. Αν δεν ελπίζεις το ανέλπιστο, δεν θα το βρεις. Ηράκλειτος άρεσε σε 738 |
| • | Ερωτηθείς τι έστιν ελπίς, «Εγρηγορότος», είπεν, «ενύπνιον.» Όταν ρωτήθηκε τι είναι ελπίδα; «το όνειρο ενός ξύπνιου», είπε. Αριστοτέλης (από τον Διογένη Λαέρτιο) άρεσε σε 627 |
| • | Έσσετ’ ήμαρ. Θα ‘ρθει η μέρα που… Όμηρος άρεσε σε 231 |
| • | Τι κοινότατον; Ελπίς. Και γαρ οίς άλλο μηδέν, αύτη παρέστη. Τι είναι το πιο συνηθισμένο; η ελπίδα. ακόμα και όλα έχουν χαθεί, αυτή μένει. Θαλής ο Μιλήσιος άρεσε σε 105 |
| • | Μόνον ευδαίμονα, έφη τον ελεύθερον, εκείνον νομίζω τον μήτε ελπίζοντά τι μήτε δεδιότα. Ο μόνος ευτυχισμένος είπε [ο Δημώναξ] θεωρώ ότι είναι ο ελεύθερος, εκείνος που ούτε ελπίζει ούτε φοβάται κάτι. Δημώναξ άρεσε σε 103 |
| • | Ελπίς γαρ η βόσκουσα τους πολλούς βροτών. Η ελπίδα τρέφει τους περισσότερους ανθρώπους. Σόλων άρεσε σε 56 |
| • | Έλπιζε ως θνητός, φείδου ως αθάνατος. Περίανδρος άρεσε σε 34 |
| • | Εκ των αέλπτων η χαρά μείζων βροτοίς. Παίρνουν μεγάλη χαρά οι άνθρωποι από τα καλά που συμβαίνουν χωρίς να ελπίζουν. Ευριπίδης άρεσε σε 28 |
| • | Μακράς ελπίδας μισώ. Αίσωπος άρεσε σε 23 |
| • | Άελπτον ουδέν, πάντα δε ελπίζειν χρεών. Τίποτε δεν είναι χωρίς ελπίδα, πάντα πρέπει να ελπίζουμε. Ευριπίδης άρεσε σε 23 |
| • | Ελπίδες αι μεν των ορθά φρονεόντων εφικταί, αι δε των αξυνέτων αδύνατοι. [αξυνέτων=ανοήτων] Δημόκριτος άρεσε σε 18 |
| • | Πολλών ραγεισών ελπίδων μιάς τυχών. Έχοντας ραγιστεί πολλές ελπίδες μου, εκπληρώθηκε μία. Αισχύλος άρεσε σε 17 |
| • | Ελπίδες εν ζωοίσιν, ανέλπιστοι δε θανόντες. Ελπίδες έχουν αυτοί που είναι εν ζωή και χωρίς ελπίδα είναι [μόνο] οι νεκροί. Θεόκριτος (μια άλλη απόδοση του «όσο υπάρχει ζωή, υπάρχει ελπίδα») άρεσε σε 12 |
| • | Χρημάτων άελπτον ουδέν εστιν ουδ᾽ απώμοτον ουδέ θαυμάσιον. Δεν υπάρχει πράγμα για το οποίο δεν υπάρχει ελπίδα ούτε που να πάρεις όρκο πως δε γίνεται ούτε τόσο παράξενο. Αρχίλοχος άρεσε σε 11 |
Όρια | |
| • | Ήλιος ουκ αν υπερβήσεται μέτρα. Ακόμα και ο ήλιος δεν μπορεί να υπερβεί το μέτρο. Ηράκλειτος άρεσε σε 188 |
| • | Μηδέ υπέρ τε δύναμιν αιρείσθαι του εωυτού και φύσιν. Να μην κάνεις επιλογές που ξεπερνούν τη δύναμή σου και τη φύση σου. Δημόκριτος άρεσε σε 28 |
| • | Υπέρ τα εσκαμμένα πηδάς. Πλούταρχος άρεσε σε 21 |
Επιθυμίες | |
| • | Φύσει γαρ άνθρωπος, ό βούλεται, τούτο και οίεται. Από τη φύση του ο άνθρωπος, αυτό που θέλει, αυτό πιστεύει. Ιούλιος Καίσαρας (υπότιτλος στην «περί του Γαλατικού πολέμου» εξιστόρησή του – φράση που είχε χρησιμοπιήσει και ο Δημοσθενης, ίσως ήταν αρχαία παροιμία) άρεσε σε 408 |
| • | Γυνή γαρ ουδέν οίδε πλην ό βούλεται. Η γυναίκα δεν ξέρει τίποτα εκτός απ’ αυτό που θέλει. Μένανδρος άρεσε σε 359 |
| • | Ου πενία λύπην εργάζεται, αλλά επιθυμία. Δεν είναι η φτώχεια που προξενεί λύπη αλλά η επιθυμία. Επίκτητος άρεσε σε 175 |
| • | Μη επτοήσθαι περί τας επιθυμίας, αλλ’ ολιγώρως έχειν. Να μη σε κυριεύει η επιθυμία, αλλά να αδιαφορείς γι’ αυτές. Πυθαγόρας άρεσε σε 102 |
| • | Επιθυμίᾳ μεν ελάχιστα κατορθούνται, προνοίᾳ δε πλείστα. Με την [απλή] επιθυμία ελάχιστα κατορθώνονται, ενώ με την επιμελή φροντίδα τα περισσότερα. Θουκυδίδης άρεσε σε 96 |
| • | Επιθυμίαν μεν διπλασθιαθείσαν έρωτα είναι, έρωτα δε διπλασιασθέντα μανίαν γίγνεσθαι. Πρόδικος άρεσε σε 87 |
| • | Παιδός, ουκ ανδρός το αμέτρως επιθυμείν. Οι υπέρμετρες επιθυμίες χαρακτηρίζουν παιδιά και όχι τον άνδρα. Δημόκριτος άρεσε σε 76 |
| • | Νόσος ψυχής το των αδυνάτων εράν. Είναι ψυχική νόσος να επιδιώκεις τα αδύνατα. Βίας ο Πριηνεύς άρεσε σε 72 |
| • | Ποθεινόν εστι υγίεια νοσούσι καί πολεμουμένοις ειρήνη. Λαχταρούν την υγεία αυτοί που είναι άρρωστοι, και αυτοί που πολεμούν λαχταρούν την ειρήνη. Πλούταρχος άρεσε σε 69 |
| • | Δόκιμος ανήρ και αδόκιμος ουκ εξ ών πράσσει μόνον, αλλά και εξ ών βούλεται. Ο άξιος και ο ανάξιος δεν φαίνονται μόνο από όσα κάνουν, αλλά και από όσα θέλουν. Δημόκριτος άρεσε σε 50 |
| • | Ανθρώποις γίνεσθαι οκόσα θέλουσιν ουκ άμεινον. Το να συμβαίνουν στους ανθρώπους όλα όσα θέλουν δεν είναι το καλύτερο. Ηράκλειτος άρεσε σε 50 |
| • | Αριστείδης ο δίκαιος ερωτηθείς τι εστι το δίκαιον, «το μη αλλοτρίων επιθυμείν», έφη. Ιωάννης Στοβαίος άρεσε σε 46 |
| • | Ευχής δικαίας ουκ ανήκοος θεός. Ο θεός δεν κλείνει τα αυτιά του σε μια δίκαιη ευχή. Μένανδρος άρεσε σε 43 |
| • | Αι περί τι σφοδραί ορέξεις τυφλούσιν εις τάλλα την ψυχήν. Οι σφοδρές επιθυμίες για ένα πράγμα τυφλώνουν την ψυχή για τα άλλα πράγματα. Δημόκριτος άρεσε σε 30 |
| • | Έρως εστίν αλογίστου τινός επιθυμίας υπερβολή, ταχείαν μεν έχουσα την πρόσοδον, βραδείαν δεν την απόλυσιν. Θεόφραστος άρεσε σε 25 |
| • | Μείζονες γαρ ορέξεις μείζονας ενδείας ποιεύουσιν. Οι πολύ μεγάλες επιθυμίες φέρνουν πολύ μεγάλες φτώχειες. Δημόκριτος άρεσε σε 22 |
| • | Αλλ’ ου Ζευς άνδρεσσι νοήματα πάντα τελευτά. Αλλά ο θεός δεν πραγματοποιεί όλες τις σκέψεις των ανθρώπων. Όμηρος άρεσε σε 21 |
| • | Θυμώ μάχεσθαι χαλεπόν. Είναι δύσκολο να αντιστέκεσαι στην επιθυμία. Δημόκριτος άρεσε σε 18 |
| • | Μακάριός εστιν ο πλουτών, και ών ἐπιθυμεί απολαύων· ο δε μη επιθυμών, μακαριώτερος. Βίας ο Πριηνεύς (σε απόδοση Μάξιμου του Ομολογητού) άρεσε σε 17 |
| • | Μη επιθύμει αδύνατα. Χίλων ο Λακεδαιμόνιος άρεσε σε 12 |
| • | Βίων ερωτηθείς ποτε τις μάλλον αγωνιά, έφη, «ο τα μέγιστα βουλόμενος ευημερείν.» Βίων ο Βορυσθενίτης άρεσε σε 8 |
| • | Κρείσσον τας επιθυµίας κολάζειν ή διά τας επιθυµίας κολάζεσθαι. Καλύτερα να τιμωρείς τις επιθυμίες παρά να τιμωρείσαι από τις επιθυμίες. Αριστοτέλης άρεσε σε 2 |
Ολιγάρκεια | |
| • | Ουκ εν τω πολλώ το ευ, αλλ’ εν τω ευ το πολύ. Αριστοτέλης (δεν είναι βέβαιο ότι η φράση είναι του Αριστοτέλη, δεν απαντά αυτολεξεί στο έργο του) άρεσε σε 2335 |
| • | Φιλοκαλούμεν γαρ μετ’ ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας. Θουκυδίδης (από τον Επιτάφιο του Περικλή) άρεσε σε 514 |
| • | Εν ολιγίστοις κείται το ευδαιμόνως βιώσαι. Η ευτυχία στη ζωή εξαρτάται από πολύ λίγα πράγματα. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 163 |
| • | Ην μη πολλών επιθυμέης τα ολίγα τοι πολλά δόξει. Αν δεν επιθυμείς πολλά, τα λίγα θα σου φαίνονται πολλά. Δημόκριτος άρεσε σε 82 |
| • | Πλουσιώτατος ο ελαχίστοις αρκούμενος. Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 52 |
| • | Ευτυχής ο επί μετρίοισι χρήμασιν ευθυμεόμενος, δυστυχής δε ο επί πολλοίσι δυσθεόμενος. Ευτυχισμένος αυτός που με λίγα πράγματα είναι χαρούμενος και δυστυχισμένος εκείνος που έχοντας πολλά πράγματα, δεν μπορεί να χαρεί. Δημόκριτος άρεσε σε 50 |
| • | Ο γαρ μη δεόμενος των αλλοτρίων, αλλ᾿ εν αυταρκεία νομίζων είναι, πάντων εστίν ευπορώτερος. Αυτός που δεν χρειάζεται αυτά που έχουν οι άλλοι και θεωρεί ότι είναι αυτάρκης, είναι ο πιο πλούσιος. Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος άρεσε σε 42 |
| • | Πάντα τα εμά μετ’ εμού φέρω. Όλα όσα μου ανήκουν τα κουβαλάω μαζί μου. Βίας ο Πριηνεύς άρεσε σε 40 |
| • | Το τεχνίον ό έμαθες φίλει, τούτῳ προσαναπαύου. Να αγαπάς τη μικρή τέχνη που έμαθες και να στηρίζεσαι σε αυτήν. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 28 |
| • | Ουκ εν τω μεγάλω τα ευ κείμενα είη, αλλ’ εν τω ευ το μέγα. Το καλό δεν υπάρχει στο μεγάλο αλλά μέσα στο καλό το μεγάλο. Ζήνων ο Κιτιεύς άρεσε σε 27 |
| • | Το λιτώς διάγειν και ζην αταράχως υπέρ το τρυφάν εν φόβω μετ’ οδύνης. Το να ζεις λιτά και ήρεμα είναι καλύτερα από το να ζεις τρυφηλό βίο μέσα στο φόβο και στην οδύνη. Αίσωπος (από τον μύθο «Μυς αρουραίος και μυς αστικός» [ποντικός των χωραφιών και ποντικός της πόλης]) άρεσε σε 27 |
| • | Ευγνώμων ο μη λυπεόμενος εφ’ οίσιν ουκ έχει, αλλά χαίρων εφ’ οίσιν έχει. Σκέφτεται σωστά αυτός που δεν λυπάται για αυτά που δεν έχει, αλλά χαίρεται για αυτά που έχει. Δημόκριτος άρεσε σε 17 |
| • | [Αρίστιππος] έφη δειν εθίζειν από ολίγων ζην, ίνα μηδέν αισχρόν χρημάτων ένεκεν πράττωμεν. Ο Αρίστιππος είπε ότι πρέπει ο άνθρωπος να συνηθίζει να ζει με λίγα, για να μην κάνει κάτι αισχρό για υλικά αγαθά. Αρίστιππος άρεσε σε 12 |
| • | Ου γαρ αναιρείται το ζην ουδέ βίος απόλλυται τοις ανθρώποις, αν μη λοπάδας ιχθύων μηδ’ ήπατα χηνών έχωσι. Δεν ακυρώνεται η ζωή ούτε καταστρέφονται οι άνθρωποι όταν δεν έχουν πιατέλες με ψάρια και συκώτια χήνας. Πλούταρχος άρεσε σε 8 |
| • | Ου μοι τα Γύγεω. Δεν είναι για μένα τα πλούτη του Γύγη. [=δεν τα θέλω] Αρχίλοχος άρεσε σε 4 |
Επιλογές | |
| • | Αιτία ελομένου, θεός αναίτιος. Την ευθύνη την έχει αυτός που επιλέγει, ο θεός δεν είναι ο υπαίτιος. Πλάτων άρεσε σε 360 |
| • | Βιοί γαρ ουδείς όν προαιρείται βίον. Κανένας δεν ζει τη ζωή που διαλέγει να ζήσει. Μένανδρος άρεσε σε 288 |
| • | Του κακού εκλογήν ποιούμενος, το ελάχιστον εξελεξάμην. Αναγκασμένος να διαλέξω κάτι κακό, διάλεξα το ελάχιστο. Δημόκριτος (δικαιολογούμενος που είχε παντρευτεί μικρόσωμη γυναίκα) άρεσε σε 99 |
| • | Ή καλώς ζην ή καλώς τεθνηκέναι τον ευγενή δει. Ο ευγενής πρέπει ή να ζει με αξιοπρέπεια ή να πεθαίνει με αξιοπρέπεια. Σοφοκλής άρεσε σε 63 |
| • | Δυοίν κακοίν προκειμένοιν, το μη χείρον βέλτιστον. Πλαύτος άρεσε σε 61 |
| • | Άκουε πάντων, εκλέγου δ’ ά συμφέρει. Να τα ακούς όλα (ή όλους) αλλά να διαλέγεις αυτά που σε συμφέρουν. Μένανδρος άρεσε σε 39 |
| • | Ηδονήν ου πάσαν, αλλά την επί τω καλώ αιρείσθαι χρεών. Όχι οποιαδήποτε ηδονή, αλλά πρέπει να διαλέγεις αυτήν που είναι για καλό. Δημόκριτος άρεσε σε 12 |
| • | Ή Ζευς ή Χάρων. Αίσωπος (για ακραίες επιλογές – ή του ύψους ή του βάθους) άρεσε σε 11 |
| • | Τι τώνδ’ άνευ κακών; Ποια απ’ αυτά είναι χωρίς κακά; Αισχύλος (για επιλογές που έχουν όλες αρνητικά επακόλουθα) άρεσε σε 9 |
Εναλλακτικές λύσεις | |
| • | Ό,τι δεν λύεται κόπτεται. Μέγας Αλέξανδρος (κόβοντας το Γόρδιο Δεσμό) άρεσε σε 1371 |
| • | Γιγνώσκω όν φύγω μη γιγνώσκων προς όν φύγω. Ξέρω από ποιον να ξεφύγω χωρίς να ξέρω σε ποιον να πάω. Κικέρων (για το αδιέξοδο της επιλογής μεταξύ Πομπηίου και Ιουλίου Καίσαρος) άρεσε σε 97 |
| • | Δεύτερος πλους. Δεύτερος [εναλλακτικός] τρόπος πλεύσης. Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση (δηλ. αν δεν έχει ούριο άνεμο, πιάνουμε τα κουπιά –αντιστοιχεί ακριβώς στην έκφραση “plan B”– τη χρησιμοποιεί ο Σωκράτης στον «Φαίδωνα») άρεσε σε 3 |
Ποιότητα | |
| • | Έσω βλέπε· μηδενός πράγματος μήτε η ιδία ποιότης μήτε η αξία παρατρεχέτω σε. Να βλέπεις κάτω από την επιφάνεια. Να μη σου διαφεύγει η ιδιαίτερη αξία κανενός πράγματος μήτε η ποιότητά του. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 33 |
Σιγουριά | |
| • | Ο αν μη ίδης, μη λέγε. Ειδώς σιγά. Μη μιλάς για ό,τι δεν ξέρεις. Αν μάθεις, σώπα. Σόλων άρεσε σε 313 |
| • | Ανίκητος είναι δύνασαι, εάν εις μηδένα αγώνα καταβαίνης, όν ουκ έστιν επί σοι νικήσαι. Μπορείς να είσαι ανίκητος αν δεν κατεβαίνεις σε κανένα αγώνα που δεν θα μπορούσες να νικήσεις. Επίκτητος άρεσε σε 174 |
| • | Ούτε ναυν εκ μιάς αγκύρας, ούτε βίον εκ μιας ελπίδος ορμιστέον. [ναυς=πλοίο] Επίκτητος άρεσε σε 72 |
| • | Περί ουδέν των ανθρωπίνων έργων υπάρχει βεβαιότης. Αριστοτέλης άρεσε σε 70 |
| • | Ει ζην δεήσει μη μόνον τους εχθρούς αλλά και τους φίλους φυλαττόμενον. Αν θες να ζήσεις, να φυλάγεσαι όχι μόνο από τους εχθρούς αλλά και από τους φίλους. Αντίγονος Α’ άρεσε σε 66 |
| • | Μικρά διδόναι μάλλον ή μεγάλα εγγυάν. Καλύτερα να δίνεις λίγα παρά να εγγυάσαι πολλά. Δημόκριτος άρεσε σε 56 |
| • | Ου συ με λοιδορείς, αλλ᾿ ο τόπος. Δεν με προσβάλεις εσύ αλλά η [ασφαλής] θέση στην οποία βρίσκεσαι. Αίσωπος άρεσε σε 41 |
| • | Μη ύποπτος προς άπαντας, αλλ’ ευλαβής γίνου και ασφαλής. Μην είσαι καχύποπτος με όλους, αλλά να είσαι προσεκτικός, οπότε θα είσαι ασφαλής. Δημόκριτος άρεσε σε 40 |
| • | Προς μεν τ᾿ άλλα δυνατόν ασφάλειαν πορίσασθαι· χάριν δε θανάτου πάντες άνθρωποι πόλιν ατείχιστον οικούμεν. Σε άλλα πράγματα είναι δυνατό να καταφέρουμε να έχουμε ασφάλεια. Αλλά όσον αφορά τον θάνατο, όλοι είμαστε σε πόλη ατείχιστη. Επίκουρος άρεσε σε 33 |
| • | Η μεσότης εν πάσιν ασφαλέστερον. Μένανδρος άρεσε σε 32 |
| • | Μικρήν νήα αινείν, μεγάλη δ’ ενί φορτία θέσθαι. Να παινεύεις το μικρό καράβι, αλλά βάλε το φορτίο σου στο μεγάλο. Ησίοδος άρεσε σε 30 |
| • | Οίκοι βέλτερον είναι, επεί βλαβερόν το θύρηφι. Σπίτι καλύτερα, βλάπτει το ξεπόρτισμα. από τον Ομηρικό Ύμνο «Εις Ερμήν» (οι Ομηρικοί ύμνοι μάλλον δεν είναι του Ομήρου) άρεσε σε 20 |
| • | Εγγύα, πάρα δ άτα. [πιθανή απόδοση]: Η σιγουριά και ο εφησυχασμός οδηγούν στην καταστροφή. Χίλων ο Λακεδαιμόνιος (μία από τις τρεις ρήσεις στην προμετωπίδα του μαντείου των Δελφών· η φράση έχει και άλλες ερμηνείες και γραφές [Εγγύη, πάρα δ άτη]) άρεσε σε 15 |
| • | Σιμωνίδης ερωτηθείς υπό τινος ποίος εστιν ασφαλέστερος βίος είπεν: «όταν τις ούτως ζήση ώστε μήτε ελεείσθαι μήτε βασκαίνεσθαι.» Σιμωνίδης ο Κείος άρεσε σε 12 |
| • | Μη κινείν κακόν ευ κείμενον. Υπερείδης άρεσε σε 11 |
| • | Πεζή βαδίζων μη φοβού τα κύματα. Χρησμός προς τον Ιάσονα (με αποτέλεσμα οι Αργοναύτες να κουβαλούν 12 μέρες την Αργώ στους ώμους τους) άρεσε σε 5 |
Σωτηρία | |
| • | Γυνή δικαία του βίου σωτηρία. Η καλή γυναίκα είναι σωτηρία στη ζωή [ενός άντρα]. Μένανδρος άρεσε σε 228 |
| • | Νοσώ, σώτερ, υπό πυρετώ, σώσον. Λέων Στ’ ο Σοφός (Καρκινικό επίγραμμα) άρεσε σε 26 |
| • | Αλλ’ ηδύ τι σωθέντα μεμνήσθαι πόνων. Είναι κάπως ευχάριστο όταν έχεις ήδη σωθεί να θυμάσαι τα βάσανα. Ευριπίδης άρεσε σε 13 |
Υποσχέσεις | |
| • | Πράττε μεγάλα μη υπισχνούμενος μεγάλα. Πυθαγόρας άρεσε σε 181 |
| • | Ουκ ανδρός όρκοι πίστις, αλλ’ όρκων ανήρ. Δεν είναι οι όρκοι που μας κάνουν να πιστέψουμε κάποιον άνθρωπο, αλλά ο άνθρωπος που μας κάνει να πιστέψουμε τους όρκους. Αισχύλος άρεσε σε 123 |
| • | Όρκους εγώ γυναικός εις ύδωρ γράφω. Σοφοκλής άρεσε σε 110 |
| • | Αφροδίσιος γαρ όρκος ουκ εμποίνιμος. Ο όρκος που δίνεται για τον έρωτα δεν σηκώνει τιμωρία. Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 103 |
| • | Όρκος δ’ εταίρας ταυτό και δημηγόρου: Εκάτερος αυτών ομνύει προς όν λαλεί. Ο όρκος της πόρνης μοιάζει με τον όρκο του πολιτικού: και οι δύο ορκίζονται σε όποιον απευθύνονται. Δίφιλος άρεσε σε 97 |
| • | Πολλοί μεγάλα επαγγέλλονται, μηδέ μικρά ποιήσαι δυνάμενοι. Πολλοί υπόσχονται μεγάλα πράγματα, ενώ δεν μπορούν να κάνουν ούτε τα μικρά. Αίσωπος άρεσε σε 72 |
| • | Θεόν επιορκών μη δόκει λεληθέναι. Μη νομίζεις ότι αν παραβείς όρκο, ο θεός θα ξεχάσει. Μένανδρος άρεσε σε 59 |
| • | Όρκον δε φεύγε και δικαίως και αδίκως. Να αποφεύγεις τους όρκους είτε δίνονται δικαιολογημένα είτε αδικαιολόγητα. Μένανδρος άρεσε σε 54 |
| • | Η γλώσσ’ ομώμοχ’ η δε φρην ανώμοτος. Η γλώσσα μου ορκίστηκε αλλά ο νους μου δεν δεσμεύτηκε από τον όρκο. Ευριπίδης άρεσε σε 34 |
| • | Γεωμετρήσαι βούλομαι τον αέρα υμίν διελείν τε κατά γύας. Θα χωρομετρήσω τον αέρα και θα σας τον μοιράσω για χωράφια. Αριστοφάνης άρεσε σε 23 |
| • | Ο αν ομολογήσης, διατήρει. Ό,τι συμφωνία κάνεις να την τηρείς. Περίανδρος άρεσε σε 13 |
| • | Μάλλον τήρει τας των λόγων, ή τας των χρημάτων παρακαταθήκας. Είναι πιο σημαντικό να κρατάς τον λόγο σου από το να τηρείς τις οικονομικές υποχρεώσεις σου. Ισοκράτης άρεσε σε 13 |
Εμμονή | |
| • | Το τα αδύνατα διώκειν μανικόν· αδύνατον δε το τους φαύλους μη τοιαύτά τινα ποιείν. Το να επιδιώκεις πράγματα που είναι αδύνατα είναι τρελό· και είναι αδύνατο οι φαύλοι να μην κάνουν κάτι τέτοιο. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 37 |
| • | Αι περί τι σφοδραί ορέξεις τυφλούσιν εις τάλλα την ψυχήν. Οι σφοδρές επιθυμίες για ένα πράγμα τυφλώνουν την ψυχή για τα άλλα πράγματα. Δημόκριτος άρεσε σε 30 |
| • | Αεί Λεοντίνοι περί τους κρατήρας. Λεοντίνοι (από το λατιν. Leontini, πιο σωστά «Λεόντιοι»)=χερούλια δοχείων σε σχήμα λιονταριού Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση (για όσους επιμένουν να ασχολούνται σχολαστικά με τα ίδια πράγματα – ίσως και με την έννοια του νεοελληνικού «μπάστακας») άρεσε σε 5 |
Προτιμήσεις | |
| • | Πόλεμος ένδοξος, ειρήνης αισχράς αιρετώτερος. Δημοσθένης άρεσε σε 161 |
| • | Όνους σύρματ’ αν ελέσθαι ή χρυσόν. Τα γαϊδούρια προτιμούν τα τρώνε σκουπίδια παρά χρυσό. Ηράκλειτος άρεσε σε 102 |
| • | Φαγέτω με λέων και μη αλώπηξ. Προτιμώ να με φάει λιοντάρι και όχι αλεπού. Αίσωπος άρεσε σε 49 |
| • | Παρά τούτοις είναι μάλλον πρώτος ή παρά Ρωμαίοις δεύτερος. Ιούλιος Καίσαρας άρεσε σε 34 |
| • | Ζημίαν αιρού μάλλον ή κέρδος αισχρόν. Το μεν γαρ άπαξ λυπήσει, το δε αεί. Προτίμησε τη ζημιά από το ανέντιμο κέρδος, επειδή το ένα θα σε στεναχωρήσει μια φορά ενώ το άλλο για πάντα. Χίλων ο Λακεδαιμόνιος άρεσε σε 30 |
| • | Κακώς ζην κρείσσον ή καλώς θανείν. Καλύτερα να ζεις άσχημα παρά να πεθάνεις καλά. Ευριπίδης άρεσε σε 18 |
| • | Άλλοις γαρ τ’ άλλοισιν ανήρ επιτέρπεται έργοις. Ότι σ’ άλλα έργα αρέσκεται τούτος και σ’ άλλα εκείνος. Όμηρος άρεσε σε 11 |
| • | Αιρετώτερόν μοι εστι θεού θυσίαν γενέσθαι ή υπό σου διαφθαρήναι. Καλύτερα να γίνω θυσία στον θεό παρά να φαγωθώ από εσένα. Αίσωπος άρεσε σε 9 |
Μετριοπάθεια | |
| • | Μηδέν Άγαν. Τίποτα υπερβολικό. Χίλων ο Λακεδαιμόνιος άρεσε σε 205 |
| • | Μέτρον άριστον. Κλεόβουλος ο Ρόδιος άρεσε σε 191 |
| • | Μεγαλοψυχίη το φέρειν πραέως πλημμέλειαν. Είναι μεγαλοψυχία να αντιμετωπίζεις με πραότητα ένα μικρό σφάλμα. Δημόκριτος άρεσε σε 111 |
| • | Εν πόλει μήτε ως λέων ανατρέφου μήτε ως κώνωψ. Το μεν γαρ εκπατείται, το δε καιροφυλακτείται. Μητρόδωρος ο Χίος άρεσε σε 89 |
| • | Μέτρα φυλάσσεσθαι· καιρός δ᾽ επί πάσιν άριστος. Κρατάτε το μέτρο. Και υπάρχει η κατάλληλη στιγμή για όλα. Ησίοδος άρεσε σε 38 |
| • | Μήτε ακούσιος ενέργει μήτε ακοινώνητος μήτε ανεξέταστος μήτε ανθελκόμενος. Μήτε κομψεία την διάνοιάν σου καλλωπιζέτω, μήτε πολυρρήμων μήτε πολυπράγμων έσο. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 29 |
| • | Άκρον λάβε και μέσον έξεις! Πάρε την κορυφή για να έχεις τη μέση. Αρχαίος χρησμός (οι Απελλαίοι είχαν ρωτήσει το μαντείο πού να ξαναχτίσουν την πόλη τους ) άρεσε σε 28 |
| • | Εξαλείψαι φαντασίαν˙ στήσαι ορμήν˙ σβέσαι όρεξιν˙ εφ’ εαυτώ έχειν το ηγεμονικόν. Εξάλειψε την φαντασία. Περιόρισε την ορμητικότητα. Σβήσε τις επιθυμίες. Έχε υπό έλεγχο το μυαλό σου. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 18 |
| • | Χαρτοίσίν τε χαίρε και κακοίσιν ασχάλα μη λίην, γίνωσκε δ’ οίος ρυσμός ανθρώπους έχει. Να χαίρεσαι για τα καλά σου και να λυπάσαι για τα κακά με μέτρο! Να ξέρεις ποιος ρυθμός κυβερνά τους ανθρώπους. Αρχίλοχος άρεσε σε 10 |
| • | Ως οίτινες τοις μεν ίσοις μη είκουσι, τοις δε κρείσσοσι καλώς προσφέρονται, προς δε τους ήσσους μέτριοί εισι, πλείστ’ αν ορθοίντο. Αυτοί που δεν υποκύπτουν σε αυτούς που είναι ίσοι τους, που συμπεριφέρονται καλά με τους καλύτερους από αυτούς και που είναι μετριοπαθείς με τους κατωτέρους τους, τα καταφέρνουν καλύτερα. Θουκυδίδης άρεσε σε 9 |
| • | Όντας δε θνητούς θνητά και φρονείν χρεών. Αφού είμαστε θνητοί πρέπει να σκεφτόμαστε σαν θνητοί. Ευριπίδης άρεσε σε 8 |
| • | Ω ταν, διδάσκου μη θρασύνεσθαι κακοίς. Αγαπητέ μου, να μάθεις από τα βάσανά σου να μην είσαι θρασύς. Σοφοκλής άρεσε σε 5 |
Προσαρμογή | |
| • | Σκηνή πας ο κόσμος εστί και παίγνιον· ή μάθε παίζειν ή φέρε τας οδύνας. Παλλαδάς ο Αλεξανδρεύς άρεσε σε 159 |
| • | Ανδρί σοφώ πάσα γη βατή, ψυχής γαρ αγαθής πατρίς ο ξύμπας κόσμος. Δημόκριτος άρεσε σε 94 |
| • | Προς έκαστα δει εχθρόν ή φίλον μετά καιρού γίγνεσθαι. Σε όλα τα πράγματα πρέπει να γίνεται κανείς εχθρός ή φίλος, ανάλογα με τις περιστάσεις. Θουκυδίδης άρεσε σε 92 |
| • | Η κοιλία και πολλά χωρεί κωλίγα. Μένανδρος άρεσε σε 48 |
| • | Εν μεν μαινομένοις μάλα μαίνομαι, εν δε δικαίοις πάντων ανθρώπων ειμί δικαιότατος. Θέογνις άρεσε σε 29 |
| • | Ο δ’ εύκολος μεν ενθάδ’ εύκολος δ’ εκεί. Ενώ ο άλλος είναι βολικός εδώ και είναι βολικός εκεί. Αριστοφάνης (αναφέρεται στον Σοφοκλή, σε αντιδιαστολή με τον Ευριπίδη) άρεσε σε 21 |
| • | Επί τοις παρούσι τον βίον διάπλεκε. Κανόνιζε τη ζωή σου με βάση τις τρέχουσες συνθήκες. Αρχαίο ρητό άρεσε σε 15 |
| • | Ην δε ικανός αρμόσασθαι και τόπω και χρόνω και προσώπω, και πάσαν περίστασιν αρμοδίως υποκρίνασθαι. Ήταν ικανός να προσαρμόζεται και στον μέρος και στον χρόνο και στο πρόσωπο και σε κάθε περίσταση να υποκρίνεται κατάλληλα. Διογένης Λαέρτιος (για τον φιλόσοφο Αρίστιππο) άρεσε σε 11 |
| • | Άλλος βίος, άλλη δίαιτα. Άλλη ζωή, άλλος τρόπος ζωής. Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 10 |
| • | Το δέον εν τω δέοντι και λέγειν και σιγάν και ποιείν και εάν. Αυτό που πρέπει ανάλογα με την περίσταση και να το λες και να μη το λες και να το κάνεις και να το αφήνεις. Γοργίας άρεσε σε 10 |
| • | Οίς συγκεκλήρωσαι πράγμασι, τούτοις συνάρμοζε σεαυτόν, και οίς συνείληχας ανθρώποις, τούτους φίλει, αλλ’ αληθινώς. Να προσαρμόζεις το εαυτό σου με όσους η μοίρα το ‘φερε να είστε μαζί, και να τους αγαπάς, αλλά αληθινά. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 7 |
| • | Ξένος ων ακολούθει τοις επιχωρίοις νόμοις. Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 6 |
| • | Παν μοι συναρμόζει ό σοι ευάρμοστόν εστιν, ω κόσμε˙ ουδέν μοι πρόωρον ουδέ όψιμον ό σοι εύκαιρον. Όλα όσα αρμόζουν σε σένα, κόσμε, αρμόζουν και σε μένα. Τίποτα δεν είναι για μένα πρόωρο ή καθυστερημένο αν για σένα είναι στον κατάλληλο χρόνο. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 4 |
| • | Προκρούστειος κλίνη. Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση άρεσε σε 2 |
| • | Ευμεταβολώτερος κοθόρνου. Πιο ευμετάβλητος από κόθορνο. Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση (κόθορνος=είδος παπουτσιού κατάλληλου και για τα δυο πόδια) άρεσε σε 2 |
Συμβατότητα | |
| • | Γέρων γέροντι ηδίστην γλώτταν έχει, παις παιδί. Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 79 |
Ματαιότητα | |
| • | Ο κόσμος σκηνή, ο βίος πάροδος. Ήλθες, είδες, απήλθες. Δημόκριτος άρεσε σε 859 |
| • | Σκιάς όναρ άνθρωπος. Ο άνθρωπος είναι το όνειρο μιας σκιάς. Πίνδαρος άρεσε σε 567 |
| • | Του ανθρωπίνου βίου ο μεν χρόνος στιγμή, η δε ουσία ρέουσα, η δε αίσθησις αμυδρά, η δε όλου του σώματος σύγκρισις εύσηπτος, η δε ψυχή ρόμβος, η δε τύχη δυστέκμαρτον, η δε φήμη άκριτον. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 182 |
| • | Πολλά λαλείς, άνθρωπε, χαμαί δε τίθη μετά μικρόν. Σίγα, και μελέτα ζών έτι τον θάνατον. Λόγια πολλά λες, άνθρωπε, σε λίγο θα πεθάνεις· σώπα, κι ενόσω ακόμα ζεις, τον θάνατο μελέτα. Παλλαδάς ο Αλεξανδρεύς άρεσε σε 150 |
| • | Βραχύβιον και ο επαινών και ο επαινούμενος και ο μνημονεύων και ο μνημονευόμενος. Είναι όλα εφήμερα: και αυτός που επαινεί και ο επαινούμενος, και αυτός που μνημονεύει και ο μνημονευόμενος. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 124 |
| • | Εγγύς μεν η ση περί πάντων λήθη, εγγύς δε η πάντων περί σου λήθη. Σύντομα θα τα έχεις ξεχάσει όλα και σύντομα θα σε έχουν ξεχάσει όλοι. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 122 |
| • | Ψυχάριον εί, βαστάζον νεκρόν. Επίκτητος άρεσε σε 84 |
| • | Άπαντα τίκτει χθών πάλιν τε και λαμβάνειν. Τα πάντα τα γεννάει η γη και πάλι τα παίρνει. Ευριπίδης άρεσε σε 72 |
| • | Τι ταύτα; ενέβης, έπλευσας, κατήχθης. Για ποιο σκοπό όλα αυτά; Επιβιβάστηκες, ταξίδεψες, αποβιβάστηκες. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 60 |
| • | Γης επέβην γυμνός θ’ υπό γαίαν άπειμι· και τι μάτην μοχθώ γυμνόν ορών το τέλος; Ήρθα στη γη γυμνός, γυμνός κάτω απ’ τη γη θα πάω· γιατί να μοχθώ μάταια βλέποντας το γυμνό τέλος; Παλλαδάς ο Αλεξανδρεύς άρεσε σε 56 |
| • | Κατθανών δε πας ανήρ γη και σκιά, το μηδέν εις ουδέν ρέπει. Πεθαίνοντας ο άνθρωπος γη και σκιά, το τίποτα πάει προς το τίποτα. Ευριπίδης άρεσε σε 41 |
| • | Άνθρωποι δε μάταια νομίζομεν. Οι άνθρωποι πιστεύουμε σε πράγματα που είναι μάταια. Θέογνις άρεσε σε 25 |
| • | Μικρόν μεν ουν ό ζη έκαστος˙ μικρόν δε το της γης γωνίδιον όπου ζη. Ο καθένας ζει για λίγο. Και μικρή είναι η γωνιά της γης όπου ζει. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 18 |
| • | Ευημερών μέμνησο και του θανάτου. Αίσωπος άρεσε σε 12 |
| • | Νεκρών αχρηστότερα τα λαµπρά του παρόντος βίου. Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος άρεσε σε 8 |
Ματαιοπονία | |
| • | Ότι ουδέν ήττον τα αυτά ποιήσουσι, καν συ διαρραγής. Δεν θα κάνουν τίποτα λιγότερο, ακόμα κι αν εσύ γίνεις έξαλλος. Μάρκος Αυρήλιος άρεσε σε 72 |
| • | Τα μηδέν ωφελούντα μη πόνει μάτην. Μη ματαιοπονείς για αυτά που δεν ωφελούν σε τίποτα. Αισχύλος άρεσε σε 53 |
| • | Κομίζειν γλαύκα εις Αθήνας. Αριστοφάνης άρεσε σε 32 |
| • | Τον οιόμενον νουν έχειν ο νουθετέων ματαιοπονεί. Ματαιοπονεί όποιος συμβουλεύει αυτόν που νομίζει ότι τα ξέρει όλα Δημόκριτος άρεσε σε 29 |
| • | Ούποτε ποιήσεις τον καρκίνον ορθά βαδίζειν. Ποτέ δεν θα κάνεις τον κάβουρα να βαδίζει ίσια. Αριστοφάνης άρεσε σε 27 |
| • | Νεκρόν ιατρεύειν και γέροντα νουθετείν, ταυτόν εστιν. Διογένης άρεσε σε 26 |
| • |
Πλούταρχος (μέρος της συλλογής αρχαίων παροιμιακών φράσεων που αναφέρει ο Πλούταρχος) άρεσε σε 23 |
| • | Κοσκίνω ύδωρ αντλείς. Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση άρεσε σε 22 |
| • | Ύδωρ θολερόν και απαίδευτον ψυχήν ου δει ταράττειν. Το θολωμένο νερό και μια ψυχή χωρίς παιδεία δεν πρέπει κανείς να τα διαταράσσει. Ισοκράτης άρεσε σε 21 |
| • | Μυς εις τρώγλην μη χωρών, κολοκύνθην έφερεν. Δεν φτάνει που ο ποντικός δεν χωρούσε στην τρύπα του, έφερνε και κολοκύθα. Αρχαιοελληνική Παροιμία άρεσε σε 19 |
| • | Ξύλον αγκύλον ουδέποτε ορθόν. Το στραβό ξύλο δεν ισιώνει ποτέ. Αρχαιοελληνική παροιμία άρεσε σε 11 |
| • | Ακαρπότερος αγρίππου. Πιο άκαρπος από το αγριππο (=αγριελιά) Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση (για μάταιες, άκαρπες προσπάθειες) άρεσε σε 7 |
| • | Ανδριάντα γαργαλίζεις. Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση άρεσε σε 4 |
| • | Ηλίω φως δανείζεις. Αρχαιοελληνική παροιμιακή φράση άρεσε σε 3 |
Επιστροφή | |
| • | Ή ταν ή επί τας. [να επιστρέψεις] ή με αυτήν [νικητής] ή επάνω της [νεκρός] Οι Σπαρτιάτισσες παραδίνοντας την ασπίδα στους πολεμιστές γιους τους. άρεσε σε 79 |
| • | Νόστιμον ήμαρ. Η ημέρα της επιστροφής. Όμηρος άρεσε σε 77 |
Αμεταβλησία | |
| • | Φύσιν πονηρά μεταβαλείν ου ράδιον. Δεν είναι εύκολο να αλλάξει ένας ανέντιμος χαρακτήρας. Μένανδρος άρεσε σε 218 |
σελίδα 13 από 17
| «προηγούμενη σελίδα | επόμενη σελίδα» |
Συστήνουμε:
Αν σας ενδιαφέρουν τα αρχαιοπρεπή αποφθέγματα, δείτε επίσης και τα Δελφικά Παραγγέλματα, τη σελίδα με τις Αρχαίες παροιμίες, τα Λατινικά ρητά , τα Εκκλησιαστικά ρητά καθώς και τις Βυζαντινές ρήσεις.
